Baş - Boyun Tümörlerinde Radyoterapi

Baş boyun kanserleri özellikle erken dönemde saptandığında tedavi edilebilir. Hastalığı yok etmek esas amaç olmakla beraber yakında yerleşimli sinirlerin, organların ve dokuların fonksiyonlarını korumak çok önemlidir. Tedaviniz, yaşam kaliteniz, yeme içme, solunum ve konuşma fonksiyonlarında oluşabilecek problemler öngörülerek planlanır.

Baş boyun kanserlerinin tedavisinde cerrahi – kemoterapi – radyoterapi ve hedefe yönelik ilaçlar kullanılabilir.

Tedavi seçenekleri hasta ve hastalığa göre değişir:

• Hastalığın tipi ve evresi
• Olası yan etkiler
• Hastanın isteği ve performans durumu

Cerrahi

Amaç kanserli dokuyu ve çevreleyen normal dokuyu çıkarmaktır.

Cerrahi Tipleri:

• Lazer tedavisi
• Eksizyon: Tümörün bir kısım çevre normal doku ile çıkarılması
• Boyun cerrahisi veya lenf nodu çıkarılması: Boyundaki lenf nodlarında yayılım şüphesi var ise yapılır. Bu operasyon sonrasında omuz hareketlerinde zorlanma gelişebilir.
• Rekonstrüktif (plastik) cerrahi: Hastalığınız çene, cilt, farinks, dil gibi majör doku çıkarılmasını gerektirirse kayıp dokuyu tamamlamak için plastik ve rekonstrüktif cerrahi kullanılabilir.

Tümörün yerleşimi veya evresine göre bazı durumlarda birden fazla operasyona gerek duyulabilir. Kimi zaman tümörün tamamı çıkarılamaz. Böyle durumlarda radyoterapi veya kemoterapi gibi ek tedavilere gereksinim duyulabilir.

Cerrahinin yan etkileri uygulanan cerrahinin tipine ve lokalizasyonuna göre değişir.

Radyoterapi

Radyoterapide yüksek enerjili X ışınları veya diğer partiküller kullanılır. Tedavi haftada 5 gün ve birkaç hafta süren bir şema halinde uygulanır. Radyoterapi ana tedavi olarak veya cerrahi sonrası tamamen çıkarılamayan tümöre yönelik uygulanabilir.

En sık uygulanan radyoterapinin vücut dışından cihazla verildiği eksternal tedavidir. Yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART) ise bunun özel bir alt tipidir. YART radyasyonun doğrudan tümöre verilerek yakındaki normal dokuların daha fazla korunmasını sağlar.

Tedaviye başlamadan önce ayrıntılı diş muayenesi için doktorunuz tarafından yönlendirilebilirsiniz. Çünkü radyoterapi diş çürümelerine neden olur ve tedavi sonrasında uzunca bir süre bu problemlerinize diş hekimi tarafından müdahale edilebilmesi mümkün olmayacaktır.

Kısa veya uzun dönem yutma güçlüğü, yutarken ağrı, ses değişikliği, tat kaybına bağlı iştahsızlık gelişebilir.

Bunlara ek olarak ciltte kızarıklık, şişlik, ağız kuruluğu, boğazda ağrı, bulantı, halsizlik, tükürük bezlerindeki hasardan kaynaklı tükürük salgısında kalınlaşma olabilir. Bu etkilerin çoğu tedavi tamamlandıktan sonra kaybolur.

Geç yan etki olarak işitme kaybı ve boyundaki tiroid bezinin etkilenmesine ve fonksiyonunun bozulmasına bağlı hipotiroidizm meydana gelebilir. Tüm bu geç yan etkiler periyodik kontrollerinizde doktorunuz tarafından değerlendirilecek, gerekli önerilerde bulunulacaktır.